Okullarda Öğretilmesi Gereken Matematik Hakkında EN kritik Bilgi...

Matematikle aranız nasıl? Uzun zamandır bilinen bir gerçek var: Öğrenmeye karşı olumlu tutumlar sergileyen öğrenciler, derslerinde çok daha başarılı oluyorlar.

Peki bu neden böyle?

Lab of Cognitive and Computational Neuroscience at Santa Clara University | Led by Dr. Lang Chen

Bilim, bu ilginç ilişkiyi daha da derinlemesine açıklıyor. Santa Clara Üniversitesi'nden nörobilimci Lang Chen ve ekibinin yaptığı araştırmalar, zihniyetimizin matematiksel başarımız üzerindeki şaşırtıcı etkilerini gözler önüne seriyor. Bu geniş kapsamlı çalışma, davranışsal örneklemde 240 çocuk üzerinde gerçekleştirilirken, nöral mekanizmalar iki bağımsız kohortta (keşif kohortu: 47 çocuk; replikasyon kohortu: 28 çocuk) incelendi.

Beynimizin Matematiğe Bakışı: Hipokampüs ve Tutum İlişkisi

Chen ve meslektaşları, öğrencilerin matematiğe karşı tutumlarının (sevip sevmemeleri) kaynağını anlamaya çalıştılar. Bunun için IQ puanları, yaş, çalışma belleği ve hatta matematik kaygısı gibi faktörler kontrol edildi. Sonuç şaşırtıcıydı: matematiğe karşı tutum bunların hiçbiriyle doğrudan bağlantılı değildi.

Sadece matematik başarısıyla doğrudan ilişkili olduğu keşfedildi.

Daha da çarpıcı olanı, bu pozitif tutumların beynimizin öğrenme ve mekânsal navigasyonda hayati rol oynayan bölgelerinden biri olan hipokampüsteki aktiviteyle bağlantılı olmasıydı.

Yapısal eşitlik modellemesi, her iki kohortta da artan hipokampal aktivitenin ve verimli hafıza tabanlı stratejilerin daha sık kullanılmasının, pozitif tutum ile daha yüksek matematik başarısı arasındaki ilişkiye aracılık ettiğini ortaya koydu. 

Bu çalışma, pozitif tutumun öğrenme ve akademik başarıyı etkilediği nörobilişsel mekanizmaları aydınlatan ilk araştırmadır. Nörobilimci Sian Beilock'un deyimiyle, hipokampüs adeta "zihnin arama motoru" gibi çalışır. 

Yani, matematiğe bakış açımız, beynimizin öğrenme sürecini doğrudan etkiliyor!

Korkudan Keşfe: Beynimizdeki Değişim

Peki, matematik kaygısı olanlar için durum ne?

Bazı araştırmalar, matematik kaygısı yaşayan kişilere matematik soruları verildiğinde, beyinlerinde korku merkezlerinin aktifleştiğini göstermektedir. Korku ve kaygı, beynimizin öğrenmeyi destekleyen hipokampüs gibi kritik bölgelerini devre dışı bırakabilir. Ancak, Chen ve ekibinin çalışması, matematiğe karşı olumlu tutumun (Positive Attitude toward Math - PAM) korkuyla ilişkili beyin bölgeleri olan amigdala ve ventral striatum'da aktivite artışı ile ilişkili olmadığını açıkça ortaya koymuştur.

Neyse ki, bunun tam tersi de mümkün!

Pozitif tutumlar beynimizin hipokampüs gibi öğrenme ve hafızayla ilgili önemli bölgelerini güçlendirerek daha etkili öğrenmeye ve daha yüksek başarıya yol açmaktadır.

Pozitif düşünce ve matematiğe karşı olumlu inançlar, beynimizin aynı önemli bölgelerini güçlendirerek daha etkili öğrenmeye ve daha yüksek başarıya yol açıyor.

Bu bilimsel bulgular, matematik sınıflarında kaygı uyandıran uygulamaları sonlandırmak ve pozitif zihniyet aşılayan bir yaklaşıma geçmek için güçlü bir gerekçe sunuyor.

Türkiye'den Başarı Hikayeleri: Zihniyetin Gücü

ODTÜ’de ve sonrasında Türkiye genelinde uyguladığımız çevirim içi programlarımız, zihniyetin öğrenme üzerindeki etkisini açıkça ortaya koydu. Ortaokul öğrencilerine yönelik ilk yaz programımızda (Summer HEROES) elde ettiğimiz sonuçlar inanılmazdı: Sadece dört haftalık bir sürede öğrenciler, 2.8 yıllık okul eğitimine eşdeğer bir başarı artışı gösterdi. Bu öğrenciler, zihniyetlerini değiştirerek kendi potansiyellerine inanmaya başladılar ve matematiği yepyeni bir gözle gördüler.

ODTÜ'de doktora eğitimim sırasında kurduğum Matematik KULÜBÜ ekibim (deneyimli eğitimcilerden oluşuyor), bu kampları Türkiye genelindeki on farklı okul bölgesinde diğer öğretmenlerle paylaşmaya başladı. Yapılan çalışmalar, aynı olumlu sonuçları doğruladı. Öğrenciler sadece kampların sonunda değil, okullarına döndüklerinde de kontrol grubundaki akranlarına kıyasla çok daha yüksek matematik not ortalamaları yakaladılar.

Peki, Bu Başarıyı Nasıl Yakalayabiliriz?

Bu kamplarda öğrencilerin öğrenme yörüngesini değiştiren neydi? Matematiğe bu yazıda da değindiğimiz gibi farklı bir bakış açısıyla yaklaşmayı öğrendiler. Bu sadece bilgi ve anlayışı artırmakla ilgili değil; aynı zamanda öğrencilerin matematiksel zihniyetlerini değiştirmekle ilgili.

Matematikte başarı için doğru zihniyete sahip olmak, atılacak en önemli adımlardan biridir.

Yazar Hakkında

Ekrem BAŞARI, eğitim teknolojileri ve gamification temelli öğrenme alanlarında uzmanlaşmış bir stratejik eğitim danışmanıdır. Özellikle K12 çağındaki çocukların öğrenme motivasyonunu artırmaya yönelik projeler geliştirir. Türkiye'de ve globalde çeşitli özel kurumlarla çalışarak yüzlerce öğrenciye ulaşan Ekrem BAŞARI, aynı zamanda matematiksel düşünmenin küçük yaşta nasıl şekillenmesi gerektiği üzerine içerikler üretir. Kurucusu olduğu Matematik KULÜBÜ üye öğrencileriyle, ortaokul çağındaki kardeşi ve yeğenleriyle geçirdiği zamanlar, hem akademik hem de pedagojik perspektifine sahada derinlik kazandırır. Öğrenmenin bir oyun gibi hissettirilmesi gerektiğine inanır; bu yüzden hazırladığı programlar, çocukların merakını ve içsel motivasyonunu tetikleyecek şekilde tasarlanır.

Chen, L., Bae, S. R., Battista, C., Qin, S., Chen, T., Evans, T. M., & Menon, V. (2018). Positive Attitude Toward Math Supports Early Academic Success: Behavioral Evidence and Neurocognitive Mechanisms. Psychological Science, 29(3), 390–402.

Supekar, K., Iuculano, T., Chen, L., & Menon, V. (2015). Remediation of Childhood Math Anxiety and Associated Neural Circuits through Cognitive Tutoring. The Journal of Neuroscience : The Official Journal of the Society for Neuroscience, 35(36), 12574–12583.

Boaler, J., Chen, L., Williams, C., & Cordero, M. Seeing as Understanding: The Importance of Visual Mathematics for our Brain and Learning. Journal of Applied & Computational Mathematics.